środa, 30 marca 2022

 Zatorze czyta poezję

 Dzisiaj słońce wyjątkowo nieśmiało wygląda zza chmur. Pogoda lekko ponura. Pan Piotr czyta dla nas Tadeusza Różewicza. Posłuchajcie, jak wspaniałą interpretację wiersza przygotował.

 

"Wśród wielu zajęć"

Wśród wielu zajęć
bardzo pilnych
zapomniałem o tym
że również trzeba
umierać

lekkomyślny
zaniedbałem ten obowiązek
lub wypełniałem go
powierzchownie

od jutra
wszystko się zmieni

zacznę umierać starannie
mądrze optymistycznie
bez straty czasu

(Ze zbioru "Selected poems", Wydawnictwo Literackie 2000)

poniedziałek, 28 marca 2022

Zatorze czyta poezję 

 Dawno nie słyszałyśmy tak pięknej interpretacji wiersza Zbigniewa Herberta z cyklu poświęconego Panu Cogito. Na granicy szeptu, zwierzenia... Sami posłuchajcie, jak przejmująco czyta p. Piotr. 


"Pan Cogito myśli o powrocie do rodzinnego miasta"

Gdybym tam wrócił

pewnie bym nie zastał

ani jednego cienia z domu mego

ani drzew dzieciństwa

ani krzyża z żelazną tabliczką

ławki na której szeptałem zaklęcia

kasztany i krew

ani też żadnej rzeczy która nasza jest


wszystko co ocalało

to płyta kamienna

z kredowym kołem

stoję w środku 

na jednej nodze

na moment przed skokiem


nie mogę urosnąć

choć mijają lata

a w górze huczą

planety i wojny

stoję w środku

nieruchomy jak pomnik

na jednej nodze

przed skokiem w ostateczność


kredowe koło rudzieje

tak jak stara krew

wokół rosną kopczyki

popiołu

do ramion

do ust

sobota, 26 marca 2022

Poezja z za-pożyczonych słów

 Jak to zrobić, żeby się zwierzyć i jednocześnie nie ośmieszyć? Ubrać w słowa swoje emocje, uczucia, rozterki...

 Poezja to pewna forma odsłaniania. Ale poezja to także pewna forma zaciemniania. Chcemy się zwierzyć, lecz nie wprost. Zapraszamy innych do świata swoich lęków, pragnień, fantazji, z drugiej zaś strony chowamy się za metaforami i symbolami.

 Czy w literaturze wszystko już zostało odkryte? Czy wszystko nazwaliśmy? Wszystko opisaliśmy? Każde doświadczenie, każdą emocję, każde miejsce, każdą myśl? Być może. Chcemy jednak wierzyć, że każdy z nas tworzy swoją własną niepowtarzalną opowieść - choć używamy tych samych słów i czerpiemy ze wspólnego słownika.

W tym tygodniu, w ramach Festiwalu Poezji, zaprosiliśmy naszych czytelników do zabawy w tworzenie własnego wiersza ze słów zapożyczonych z kolorowych magazynów. Efekty twórczej pracy poetyckiej czytelników sukcesywnie pojawiają się w przestrzeni naszej biblioteki.

 

czwartek, 24 marca 2022

Zatorze czyta poezję

 Przyszła niespodzianie i od progu powiedziała: "Przyszłam przeczytać wiersz. Koleżanka mi powiedziała, że Panie tu nagrywają czytających poezję czytelników. Chciałabym przeczytać jakiś wiersz."

Uwierzycie? My również byłyśmy mile zaskoczone. Dzisiaj pani Sławka czyta dla nas Marię Pawlikowską - Jasnorzewską. Posłuchajcie, jak pięknie.

 

 "Słowik i świt"

Gdy przed świtem słowik śpiewa, drzewa w cieniach słuchają.

Pod rękę po ogrodzie chodzi Pan Bóg z Mają.

Srebro brzmi, z liści spływa, drzewa się kołyszą,

kwiaty siwe słuchają, nieba siwe słuchają...

 

Gdy przed świtem słowik śpiewa, Pan Bóg Maję przygarnia

i całuje ją drżącą jak gasnąca latarnia.

A pocałowanie Boga pachnie wieczną ciszą,

usta jego są jak brama otwarta i czarna...

 

Maja z rąk mu się wymyka, w śpiew słowika się przemienia,

Bóg jej szuka po ogrodzie i mdleje z pragnienia...

Bo pocałowania Mai słodkim życiem dyszą,

a jej usta są jak środek złotego pierścienia. 

(z tomu  "Wiersze", wyd. "C&T" 1994, s.17) 

środa, 23 marca 2022

Zatorze czyta poezję 

Dzisiaj piękna środa. Za oknem cudownie grzeje słońce, a p. Anna czyta dla nas Kazimierę Iłłakowiczównę. Posłuchajcie:


"Powołanie"

W kuchni jest czysto, pachnie mlekiem i chlebem,

któż by mógł zapamiętać, że chodzić do kuchni nie trzeba.

W salonie głośni goście rozmawiają do syta,

w kuchni cicho polana dogasają pod płytą.

Gosposia fartuch biały włożyła, odpoczywa beztroska,

Magdalena lampeczkę poprawia przed Matką Boską.

Siedzę na białym stole, warkocz mam potargany,

czytam wpatrzonym we mnie "Tygodnik Ilustrowany",

Or-Ota i Savitri, i nagle głos mi zawisa...

... I wiem, że sama także muszę zacząć wiersze pisać."

(ze zbioru "Poezje", Wyd. Łuk 1996, s. 118)

wtorek, 22 marca 2022

 Zatorze czyta poezję

Dzisiaj pani Lidia czyta dla nas Wisławę Szymborską. Posłuchajcie.

 

 "Pochwała snów"

We śnie
ma­lu­ję jak Ver­me­er van Delft.

Roz­ma­wiam bie­gle po grec­ku
i nie tyl­ko z ży­wy­mi.

Pro­wa­dzę sa­mo­chód,
któ­ry jest mi po­słusz­ny.

Je­stem zdol­na,
pi­szę wiel­kie po­ema­ty.

Sły­szę gło­sy
nie go­rzej niż po­waż­ni świę­ci.

By­li­by­ście zdu­mie­ni
świet­no­ścią mo­jej gry na for­te­pia­nie.

Fru­wam jak się po­win­no,
czy­li sama z sie­bie.

Spa­da­jąc z da­chu
umiem spaść mięk­ko w zie­lo­ne.

Nie jest mi trud­no
od­dy­chać pod wodą.

Nie na­rze­kam:
uda­ło mi się od­kryć Atlan­ty­dę.

Cie­szy mnie, że przed śmier­cią
za­wsze po­tra­fię się zbu­dzić.

Na­tych­miast po wy­bu­chu woj­ny
od­wra­cam się na le­pszy bok.

Je­stem, ale nie mu­szę
być dziec­kiem epo­ki.

Kil­ka lat temu
wi­dzia­łem dwa słoń­ca.

A przed­wczo­raj pin­gwi­na.
Naj­zu­peł­niej wy­raź­nie. 

(ze zbioru "Widok z ziarnkiem piasku" Wyd. a5, s.71)

poniedziałek, 21 marca 2022

 Z poetą rozmowa przy kawie

 w ramach Festiwalu Poezji

 W wierszu "Podobno" napisał:

 "Poeci siedzą z boku i piszą o tym wszystkim,

Co innych łączy, dzieli, zbawia i gubi."

Trzynastego każdego miesiąca w naszej bibliotece oraz tu, na bibliotecznym blogu, prezentujemy jeden wiersz. Jest to działanie cykliczne pod wspólnym tytułem Galeria Jednego Wiersza. Jeden wiersz bez komentarza, ani uzasadnienia wyboru. Żyjemy w świecie zbudowanym ze słów. Współtworzymy ten świat. Obcowanie z poezją to przebywanie w świecie piękna, emocji, refleksji i wyciszenia.

Czy istnieje jakiś szczególny moment dnia na spotkanie z poezją? Nie wiemy. Prawdopodobnie nie. Czy może to być wtorek o 9.00? Dlaczego nie. I właśnie jutro o godzinie 9ej spotkamy się z wyjątkowym olsztyńskim poetą, panem Piotrem Burczykiem. Ponieważ pandemia covid-19 nie pozwala nam jeszcze zorganizować takiego spotkania na żywo w bibliotece, zapraszamy do obejrzenia tej rozmowy na kanale MBP w serwisie YouTube. Już pobieżna lektura wierszy pana Piotra pozwala stwierdzić, że warto. Serdecznie zapraszamy.

ps. Aby ponownie obejrzeć rozmowę z panem Piotrem, wystarczy w wyszukiwarce YouTube wpisać: Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie, następnie kliknąć w charakterystyczne logo biblioteki, a gdy się wyświetlą relacje z różnych aktywności organizowanych przez MBP, wybrać nasze wydarzenie "Spotkanie online z poetą Piotrem Burczykiem".

 


 

Międzynarodowy Dzień Poezji 

 Dzisiaj świętujemy nie tylko Pierwszy Dzień Wiosny, ale też Światowy Dzień Poezji. Wraz z tym świętem rozpoczynamy w naszej bibliotece Festiwal Poezji, podczas którego zaproponujemy naszym czytelnikom szereg aktywności związanych ze słowem poetyckim.

Na początek czytanie klasyków, czyli spotkanie z wierszami uznanych polskich poetów w ramach cyklu: ZATORZE CZYTA POEZJĘ. Dzisiaj p. Teresa czyta dla nas Czesława Miłosza. Posłuchajcie:  


"Dar"

Dzień taki szczęśliwy.
Mgła opadła wcześnie, pracowałem w ogrodzie.
Kolibry przystawały nad kwiatem kaprifolium.
Nie było na ziemi rzeczy, którą chciałbym mieć.
Nie znałem nikogo, komu warto byłoby zazdrościć.
Co przydarzyło się złego, zapomniałem.
Nie wstydziłem się myśleć, że byłem kim jestem.
Nie czułem w ciele żadnego bólu.
Prostując się, widziałem niebieskie morze i żagle.

(z tomu "Wiersze wszystkie" wyd. Znak 2011, s. 630)


czwartek, 17 marca 2022

Pierwsze koty za płoty 💙💛

     Za nami pierwsza lekcja języka polskiego dla uchodźców z Ukrainy. Barierę językową przełamaliśmy bardzo szybko: wystarczyło krótkie wprowadzenie polskiego alfabetu, a potem już poszło. Okno, lampa, gazeta, książka, długopis i stół... nowe wyrazy i nowe konstrukcje językowe: Co to jest? Kto to jest? Czy to jest...?

Dziękujemy Lizie, Larissie, Tanyi, Dashy oraz Jarko za zaufanie. Do zobaczenia w poniedziałek💓 

wtorek, 15 marca 2022

"Bez spiny"

Audycja kulturalna nie tylko dla młodzieży

 Rozmowa z licealistami na temat czytania to jest zawsze wyzwanie, bowiem powszechnie przyjęło się twierdzić, że młodzież nie czyta książek. Przekonamy się o tym podczas spotkania w Radiu Olsztyn jutro o godz. 18.15. Dziękujemy p. Monice Szczygło za zaproszenie do udziału w audycji. 

Można jej posłuchać - wystarczy skopiować poniższy link, a potem znaleźć datę emisji na antenie Radia Olsztyn: 19 marca 2022r.
 
https://archiwum.radioolsztyn.pl/broadcast/8

  

 
Ps. Dziękujemy Julce, Nadii i Bartkowi za wspaniałą rozmowę.

 

 

niedziela, 13 marca 2022

 Galeria Jednego Wiersza

Piotr Burczyk

"Pusty zeszyt"

Myślałem, że to będzie pusty zeszyt,

Puste strony, na których nawet litery napisane 

Granatowym atramentem zbledną, zanim postawię kropkę.

Myślałem, że to będzie pusta linijka,

Pod kolejną pustą linijką,

Na której nawet biel kartki zniknęła

I tylko zapach plastikowej okładki pozostał.

Myślałem, że to będzie pusty znak wykrzyknika, który bez kropki

Stał się ledwo kreską przypadkowo postawioną w biegu.

Myślałem, że to będzie tylko pusty zeszycik, ze stronami z wody,

zmarszczonej lekko wiatrem i zaraz gładkiej jak lód,

Gdy tylko zabiorę z niej wzrok.

Myślałem, że to atrament wyschnie i tylko sucha końcówka długopisu

porozrywa kartki, raniąc je i szarpiąc.

Zeszyt był jednak sprytniejszy i sam sobie poradził,

A ja tylko bezwiednie patrzyłem, co ma mi do powiedzenia.

    (Z tomu "Z Ukrycia", Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Oddział Olsztyn, 2017)

wtorek, 8 marca 2022

 Dorastanie w cieniu Shoah

"Drugie pokolenie.

 Czego nie powiedziałem mojemu ojcu"

 Michel Kichka w swojej wyjątkowej książce postawił bardzo ważne pytanie: "Czy kiedykolwiek można wyzwolić się z traumy swoich rodziców? Jak długo pozostaje się ich "dzieckiem", z całym bagażem, jaki się z tym wiąże?"

 Michel Kichka, wybitny izraelski karykaturzysta i wykładowca akademicki, syn człowieka, który w trakcie wojny stracił bliskich i doświadczył koszmaru obozów koncentracyjnych, w zaskakującej formie komiksu przedstawia osobistą historię dorastania w cieniu wspomnień i traum ojca. Ojca, który na przedramieniu miał wytatuowany numer 177789. Dorastanie to było tym trudniejsze, że Henri Kichka mówił niewiele; swoją rodzinę osaczał jednak aluzjami i półsłówkami, które nie były zrozumiałe dla czwórki jego dzieci. By zrozumieć ojca i zbliżyć się do niego, starszy syn, późniejszy rysownik, po kryjomu czytał książki o wojnie i godzinami wpatrywał się w stare zdjęcia rodzinne. Nocami nawiedzały go koszmarne sny. Wyzwoleniem od cierpienia ojca miała być praca, wyjazd z rodzinnej Belgii do Jerozolimy oraz założenie własnej rodziny. 

"Czy kiedykolwiek można wyzwolić się z traumy swoich rodziców?" - pyta Michel Kichka. Choć tak naprawdę wie, że nie da się uciec od koszmarnych wspomnień wojny, śmierci, głodu, bólu, strachu i straty, których doświadczyli nasi najbliżsi.

Henri Kichka przemówił nagle na pogrzebie młodszego syna - blisko czterdzieści lat po wojnie - a kiedy zaczął swoją opowieść "Gestapo zatrzymało nas 3 września 1942 roku...", mówił nieprzerwanie do końca życia (zmarł na covid-19 w 2020r. w wieku 94 lat). Napisał książkę i wielokrotnie odwiedzał Auschwitz-Birkenau z młodzieżą z wielu belgijskich szkół, aby przekazać jej swoje doświadczenia Holocaustu. Był jednym z najbardziej znanych "Ocalałych". 

Jego starszemu synowi Michelowi wiele lat zajęło zrozumienie mechanizmu wyparcia, które przyjął jego ojciec. Powieść graficzna "Drugie pokolenie. Czego nie powiedziałem mojemu ojcu" w przejmujący sposób przybliża nam najważniejsze wydarzenia z życia rodziny i dorastanie w cieniu Shoah. I jest kolejnym głosem potwierdzającym, że wojna nie kończy się wraz z podpisaniem traktatów pokojowych; jest złem, które naznacza całe pokolenia.

"Drugie pokolenie" Michela Kichki już do wypożyczenia w naszej bibliotece. Bez wątpienia jedna z tych książek o skutkach wojny, którą trzeba znać. 


#BibliotekadlaUkrainy

 Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie całym sercem zaangażowała się w pomoc Ukrainie. Na głównej stronie MBP można znaleźć adresy stron instytucji udzielających wsparcia uchodźcom, materiały do pobrania z kolorowankami i bajkami w języku ukraińskim oraz informacje o zbiórce. Informacje te są na bieżąco aktualizowane. Wszystkich chętnych i gotowych do zaangażowania się w pomoc naszym ukraińskim sąsiadom zapraszamy do kontaktu. Wkrótce ruszą warsztaty edukacyjne dla ukraińskich dzieci oraz zajęcia językowe dla całych rodzin. 
Nie wolno nam zapomnieć: WOJNA TO ZŁO. 

https://mbp.olsztyn.pl/bibliotekadlaukrainy-materialy-do-pobrania/
https://mbp.olsztyn.pl/zbiorka/

 

wtorek, 1 marca 2022

FESTIWAL  POEZJI

21-26 marca 2022

"Poezja bierze początek 

ze wzruszenia 

rozpamiętywanego w spokoju."

                 (William Wordsworth)

 Już za trzy tygodnie przypada Międzynarodowy Dzień Poezji. Naszym zdaniem, jest to doskonała okazja, aby podkreślić, że to właśnie wrażliwość, refleksyjność i subtelność w postrzeganiu zwykłych zdarzeń odróżnia nas, ludzi, od zwierząt. I choć na pozór poezja niczemu nie służy, to stykamy się z nią każdego dnia. Choćby w codziennej modlitwie czy rozmowie wewnętrznej. Ona porządkuje wieczorną gonitwę naszych myśli i wytycza ścieżkę ku temu, co stanowi istotę człowieczeństwa: wgląd w siebie samego i drugiego człowieka.

Czym jest poezja zaciemniająca? Czy da się stworzyć wiersz nie-z-własnych, lecz z za-pożyczonych słów? Kim, według naszych czytelników, jest poeta? W jaki sposób wiersze klasyków czytają mieszkańcy Zatorza? Dlaczego wyrastamy z dziecięcego upodobania do rymów i słów?

Na te i inne pytania spróbujemy znaleźć odpowiedzi właśnie w trakcie Festiwalu Poezji. Nie zabraknie też spotkania z utalentowanym gościem. Pragniemy również otworzyć przestrzeń naszej biblioteki dla lirycznej twórczości poetów-amatorów. Zapraszamy zatem wszystkich chętnych i gotowych do podzielenia się swoimi wierszami z innymi: przynieście swoje wiersze do naszej biblioteki, a my zaprezentujemy je światu.

Festiwal Poezji wkrótce w naszej bibliotece. Już dzisiaj serdecznie zapraszamy.